Twee nieuwe bijenprojecten in de provincie Utrecht

De blauwe metselbij op Landgoed Bredius
De blauwe metselbij is tegenwoordig een zeldzame vondst in de tuin en het aantal neemt elk jaar af. In de provincie Utrecht komt deze bij voor op Landgoed Bredius in Woerden. Aan de westkant van de provincie komt de bij alleen daar nog voor, terwijl andere gebieden ook zeker geschikt zouden zijn als biotoop. De populatie is geslonken tot een klein gebied in Woerden en Kamerik. Landgoed Bredius kan fungeren als ‘safe haven’ voor deze soort, en later, bij versterking van de populatie, als springplank voor het koloniseren van andere gebieden.

Dankzij 80 vrijwilligers wordt het landgoed op passievolle wijze met aandacht en liefde voor de natuur onderhouden. Samen met deze vrijwilligers, vrijwilligers van IVN en KNNV Woerden, Groen Doen en KNNV Planten- en Insectenwerkgroep willen wij het landgoed een blijvend geschikt biotoop maken voor de blauwe metselbij, en daarmee andere langtonige hommels en wilde bijen die eveneens in het gebied voorkomen. Landgoed Bredius is een prachtige schakel tussen het stedelijk gebied en het agrarische gebied daar om heen: door zijn strategische ligging verbindt en herbergt het belangrijke flora en fauna.

Zwarte sachembij in natuurgebied Kwintelooijen
De zwarte sachembij (Anthophora retusa) is één van de vroegste bestuivers die zich laat zien in het vroege voorjaar. De mannetjes van deze hommelachtige soort laat zich eind maart al zien, al snel gevolgd door de vrouwtjes. Menig wilde bijen-liefhebber trekt naar Kwintelooijen om daar de Zwarte sachembij vast te kunnen leggen. Ze is voor kenners een cadeautje om te aanschouwen, want de enige andere populatie is te vinden in Limburg. Waar deze soort in 1950 nog wijd verspreid en algemeen was, is deze populatie de laatste jaren met 87% gedaald en krijgt de Zwarte sachembij niet alleen de status zeer zeldzaam, maar ook ernstig bedreigd (Reemer, Rode lijst Wilde Bijen, 2018). Dit is een wereldwijde trend.

De populatie in Kwintelooijen is zeer bijzonder, maar ook kwetsbaar. We kunnen we spreken van een metapopulatie: een groep individuen die volledig afgesneden is van interactie met andere populaties van dezelfde soort. Dat maakt de soort zeer gevoelig: als ze uitsterft is de kans zeer klein dat de soort ooit nog boven de rivieren voorkomt: de andere populatie is namelijk ruim 145 kilometer verwijderd van haar andere soortgenoten.

Om deze populatie te behouden is aangepast beheer nodig in het natuurgebied van Kwintelooijen. Landschap Erfgoed Utrecht, de gemeente Rhenen en Natuurgroep Kwintelooijen hebben de handen ineen geslagen om van Kwintelooijen een blijvend huis te maken voor deze bijzondere wilde bij. Samen gaan wij aan de slag voor deze soort.

Lees hier wat wij doen voor de twee bijensoorten:

• Project 'Biotoop van de blauwe metselbij op Landgoed Bredius versterken'
• Project 'Behouden en herstel van de Zwarte Sachembij populatie op Kwintelooijen'