Doneer Vrijwilligers
Meet je Landschap

kennis over Utrechtse landschapselementen compleet

Mijlpaal voor project Meet je Landschap: hele provincie ingemeten!

zo 26 januari 2025 11:57

Op zaterdag 25 januari werd het glas geheven op een bijzondere mijlpaal. De vrijwilligers van het project 'Meet je Landschap' hebben het gehele agrarische landschap van de provincie Utrecht in kaart gebracht. Duizenden landschapselementen zijn geïnventariseerd en digitaal geregistreerd om de komende decennia in de gaten te houden.

Meetnet Kleine LandschapsElementen (MKLE)
Het MKLE is zo’n tien jaar geleden gestart met als doel de kleine landschapselementen die zo karakteristiek zijn voor het agrarische landschap, in kaart te brengen en te volgen in de tijd. Een groep van zo'n tachtig vrijwilligers ging de uitdaging aan en trok met een tablet het landschap in om landschapselementen vast te leggen. Vijf jaar na de eerste inventarisaties (nulmeting) van de 916 veldwerkgebieden keren de vrijwilligers terug om veranderingen te registreren.

Resultaten metingen eind 2024:

  • Totale oppervlakte van het agrarisch cultuurlandschap in Utrecht: 98.102 hectare
  • Puntvormige elementen zoals vrijstaande (knot)bomen, boomgroepjes, poelen: 31.304
  • Lijnvormige elementen zoals (knot)bomenrijen, lanen, houtwallen: 21.599 met samen een totale lengte van 3.411 kilometer
  • Vlakvormige elementen zoals bosjes, grienden en hoogstamboomgaarden: 6.561, met een totale oppervlakte van 5.366 hectare


Ook is inmiddels 24.796 hectare voor de tweede keer bekeken. Daaruit kwam als belangrijke observatie dat vrij veel elementen niet volledig zijn (van bijvoorbeeld de lijnelementen zo’n 34%). Er is dus werk aan de winkel om dit soort elementen te herstellen!

Toepassingen van het meetnet
Landschapselementen vormen de zogenaamde groen-blauwe dooradering van dit landschap. Inzicht in de staat van het landschap en de landschapselementen wordt ook steeds belangrijker, gezien problemen als verlies van biodiversiteit en de kwaliteit van oppervlaktewater. Herstel en verbetering van de kwaliteit van ons landschap nodig. 

De groen-blauwe dooradering is het netwerk van natuurlijke paden in het landschap waarlangs allerlei soorten heen en weer kunnen trekken. Het streven voor 2050 zoals vastgelegd in het Aanvalsplan Landschap is het realiseren van 10% groen-blauwe dooradering in het landelijk gebied.

Deze dooradering moet alle natuurgebieden gaan verbinden met elkaar en met de stedelijke omgeving om de overlevingskansen van alle soorten in het natuurlijke systeem van Nederland te maximaliseren.
Het Utrechtse meetnet geeft al gegevens over de stip op de horizon van 10% die we in de provincie Utrecht moeten realiseren. Die stip hebben we nog niet gehaald, en via het meetnet kan ingezoomd worden op de ‘gaten’ in de dooradering. De kaartbeelden zijn ook een goede bron voor gesprekken tussen overheden, gebiedpartijen en inwoners om gezamenlijk slagen te maken voor het herstellen en behouden van een agrarisch landschap waarin de mens en duizenden soorten planten en dieren, en ook de economie een duurzame plek krijgen!

Meer weten over landschapselementen?

Bekijk de website van het Meetnet Kleine Lanschapselementen Utrecht met alle informatie over het project, de verschillende elementen en het dashboard met alle gegevens. Vragen of geïnspireerd om mee te gaan doen als Meetnet-vrijwilliger? Neem contact op met Leon Pors.

Liever persoonlijk contact?

Leon helpt je graag verder