300 jaar oud medaillon met olieverfportret

Er zijn verschillende redenen die maken dat zowel de vinder als het Meldpunt Archeologie van Landschap Erfgoed Utrecht buitengewoon blij zijn met deze vondst. Het gaat hier om een munt niet uit eigen regio, maar Zuid-Duitsland of Oostenrijk. In Nederland zijn nog nooit dergelijke schroefmedaillons in de grond gevonden, laat staan een olieverfschilderij binnenin dat nagenoeg intact is gebleven.

Het schroefmedaillon bestaat uit twee munten, (Rijks)thalers genoemd. Deze zilveren munten van 4 centimeter groot werden geslagen in het Heilige Roomse Rijk ter ere van de Habsburgse monarchie. Te lezen én te zien valt dat het gaat om twee munten: één die geslagen is voor keizer Leopold I (1657-1705), keizer van Hongarije, Bohemen en aartshertog van Oostenrijk, en de ander voor Leopold V (1619-1632), hertog van Bourgondië en graaf van Tirol. Hoe komt zo’n munt in Nederland terecht? Was het een buitenlandse officier op missie in Nederland, of misschien een handelsreiziger?

Feit is dat we te maken hebben met een vroeg schroefmedaillon, geschat op 1657-1675 en gemaakt in het Habsburgse Rijk, bijvoorbeeld in Wenen, Augsburg of Neurenberg. Dit soort schroefmunten werden niet aan een koord, maar in de zak gedragen, dicht bij het lichaam. Eigenlijk zijn het voorgangers van de medaillons die spionnen in de 20^e eeuw gebruikten om microfilms in te vervoeren.