Auteursrecht

Als je je collectie online wilt delen, is het belangrijk om te weten of er stukken in zitten die auteursrechtelijk beschermd zijn. Let op: auteursrecht is niet hetzelfde als eigendomsrecht. Als je een werk bezit, betekent dat niet automatisch dat je ook het auteursrecht daarop hebt. Het auteursrecht berust in principe bij de maker van het werk. Het auteursrecht eindigt 70 jaar na de dood van de maker, te rekenen vanaf de eerste januari, volgend op het jaar waarin de maker is overleden. Is deze periode verstreken, dan valt het collectiestuk in het publiek domein en mag je het publiceren. Is die periode nog niet voorbij, dan is toestemming (een licentie) van de rechthebbende nodig voor online publicatie.

Tips en tools
Wat komt hierbij kijken en hoe ga je daar in de praktijk mee om? Hieronder vind je een aantal tips met uitleg en tools voor als je aan de slag wilt met het auteursrecht op collectiestukken.

• Een beknopte uitleg over auteursrecht.
• De website van DEN geeft handige informatie over hoe je omgaat met auteursrecht en alles wat daarbij komt kijken
• Wil je uitzoeken hoe het zit met het auteursrecht op een bepaald collectiestuk, doorloop dan de stappen op Regeljerechten.nl: een beslismodel over auteursrecht van het Netwerk Digitaal Erfgoed. Aan het eind weet je wat wel/niet mag en wat je evt. nog verder moet onderzoeken.
• Wil je meer de diepte in of meer praktische voorbeelden, dan kun je twee kennissessies van het Netwerk Digitaal Erfgoed (NDE) over auteursrecht terugkijken:
  • De eerste sessie geeft een algemene, vooral juridische uitleg over auteursrecht door Frank Huysmans, hoogleraar bibliotheekwetenschap en specialist publieke informatievoorziening.
  • De tweede sessie bevat concrete voorbeelden uit de erfgoedpraktijk, die worden besproken door Roosje Keijser (destijds werkzaam bij Het Utrechts Archief) en Maarten Zeinstra (coördinator auteursrecht bij KVAN/BRAIN en specialist informatiemanagement bij het Noord-Hollands Archief).

Werken die niet langer in de handel zijn
Nieuwe wetgeving (2021) geeft erfgoedorganisaties meer mogelijkheden om werken op niet-commerciële wijze te publiceren. De Out-Of-Commerce (OOC)-regeling stelt erfgoedinstellingen in staat om werken die niet langer in de handel zijn, zoals verweesde werken of werken waarvan de rechthebbende niet kan worden geïdentificeerd, onder bepaalde voorwaarden online beschikbaar te stellen. Dit opent de deuren naar het ontsluiten van belangrijke stukken erfgoed en het toegankelijk maken ervan voor het publiek. Lees meer informatie, de voorwaarden en het stappenplan op de website van KVAN/BRAIN.