Doneer Vrijwilligers
Buiten genieten

Kom in actie en help mee!

Klompenpaden in de provincie Utrecht

Klompenpad van de maand!

- Het Termatenpad bij Leusden en Woudenberg - 

Tijdens deze wandeling van 13,5 kilometer ontdek je het mooie buitengebied van Woudenberg en Leusden. Je loopt door het buitengebied van Leusden en Woudenberg, langs landgoederen en de Grift, door bosgebied en weilanden. De naam van dit Klompenpad verwijst naar Frans ter Maten, oud directeur van Landschap Erfgoed Utrecht. Frans ter Maten is geboren en getogen in het mooie buitengebied van Leusden en Woudenberg. Hij ging als kind naar het openbare schooltje naast de Bewaarschool en logeerde vaak bij zijn opa in Post 43.

Post 43, oud wachtershuisje
Het begin en einde van dit Klompenpad gaat over de voormalige Spoorlijn Amersfoort – Kesteren. In het landschap is de vorm van de verdwenen spoorlijn nog te herkennen. Langs de route en het spoor treft u enkele zogenoemde wachtposten aan. Een wachtpost was een huisje waarin de baanwachter woonde. Hij opende en sloot de overwegbomen wanneer er een trein passeerde. De wachtershuisjes dateren uit het jaar 1886 en zijn allemaal naar onderwijs was daar openbaar. De school sloot in de jaren ’70. Nu is er een zeilmakerij in gevestigd. De straatnaam Ooievaarshorst refereert aan een begin 1800 afgebroken versterkt landhuis (na 200 meter ziet u links nog de bijbehorende grachten liggen) en de ernaast gelegen boerderij was de bijbehorende hofboerderij.

Huize Den Treek
Een gedeelte van de route gaat over het Landgoed Den Treek. Het bijbehorende landhuis werd in 1807 gebouwd door W.H. de Beaufort (1775-1829) ter vervanging van een tot herberg omgebouwde boerderij langs de schaapstrek. De tuin werd rond 1820 aangelegd en is mogelijk naar ontwerp van de beroemde J.D. Zocher. De familie De Beaufort heeft hier jarenlang gewoond. Het grondgebied wordt nu voor veel doeleinden ingezet: het wordt nog particulier bewoond, maar er is ook ruimte voor bosbouwland, bezoekers, beheer met schaapskuddes en er is aandacht voor het ontwikkelen van nieuwe natuur. In de uitgestrekte bossen komt u veel boomsoorten tegen zoals de grove den, douglas, lariks, inlandse eik en Amerikaanse eik. een standaardontwerp gebouwd door de Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij. Na de sluiting van het spoor werden veel huisjes gesloopt. Slechts enkelen, zoals Post 43, zijn bewaard gebleven. De huisjes worden nu bewoond.


Een video waar je blij van wordt!

De naam van dit Klompenpad verwijst naar Frans ter Maten, oud directeur van Landschap Erfgoed Utrecht. Frans is geboren en getogen in het mooie buitengebied van Leusden en Woudenberg.

In deze video zie je Frans samen met anderen die waren betrokken bij de ontwikkeling van dit Klompenpad. Hanke Bruins Slot (gedeputeerde provincie Utrecht), Jon Bouwman (vrijwilligers coördinator), Erik van Beurden (wethouder gemeente Leusden), Pieter de Kruif (wethouder gemeente Woudenberg) en Hein Pasman (programmamanager Landschap Erfgoed Utrecht) delen hun ervaringen.  

Tabaksteeg
De naam van deze steeg verwijst naar de vroegere tabaksteelt in de omgeving van Leusden. Vanaf het midden van de zeventiende eeuw tot halverwege de negentiende eeuw werd in deze regio, Amersfoort en omstreken, veel tabak geteeld. Veel boerderijen hadden een tabaksschuur waar de tabaksbladeren werden gedroogd. Het is echter merkwaardig dat de huidige omgeving bijna geen sporen laat zien van deze geschiedenis. De laatste tabaksschuur in Leusden, genaamd ’t Spul, werd wegens de bouwvallige staat in 1978 afgebroken.

Oude Openbare School
Langs de Ooievaarshorsterweg staan twee oude schoolgebouwtjes. De Bewaarschool en de eerste Openbare School van Leusden. In de tweede helft van de negentiende eeuw, na het Kinderwetje van Van Houten, werden er scholen gebouwd op initiatief en met steun van sociaal bewogen burgers. In 1883 werd in Leusbroek, nu Leusden-Zuid, deze school geopend. Dat gebeurde op het grondgebied van de buitenplaats Den Treek, eigendom van de familie De Beaufort. In 1919 werd de bewaarschool gebouwd en het Wachtershuisje Post 43 aan de spoorlijn. Bron: Frans van Loenen Foto van Huize den Treek. Bron: Frans van Loenen De oude school waar nu een zeilmakerij in gevestigd is.

Hopschuur
In het weiland langs de Vieweg ziet u een zwarte hopschuur. Deze hopschuur is van Landgoed Den Treek en herinnert aan de bierbrouwerijen in Amersfoort. Als u goed kijkt, komt u langs de route af en toe nog de hopplant tegen. Inmiddels is de originele hopschuur gesloopt en vervangen voor een nieuwe woonschuur naar het oude ontwerp.

Wilde orchideeën
De oude moestuin van landhuis Den Treek is nu grasland. Hier werd groente en fruit verbouwd. In begin 1900 was er gedurende 20 jaar zelfs sprake van industriële tuinbouw. Nu rest alleen nog een oude tuinmuur. Op deze plek treft u bijzondere wilde orchideeën in de maanden mei tot augustus. De gevlekte orchis, blauwe knoop en moerasspirea kunt u hier tegenkomen. De ringslang doet het in dit gebied ook goed, maar laat zich niet graag aan voorbijgangers zien.

Woudenbergse Grift
Wat nu de Woudenbergse Grift wordt genoemd is zeer waarschijnlijk in verschillende fasen gegraven. Na 1133 zijn monniken begonnen met het opwerpen van een dijk en het graven van een watergang tussen de Lunterse Beek en de Hinderdijk bij Maarsbergen. Tussen 1473 en 1481 werd in opdracht van bisschop David van Bourgondië de Davidsgrift tussen Veenendaal en de Rijn aangelegd. Het doel was de ontsluiting van de veengebieden ten noorden van Rhenen. De Woudenbergse Grift gaat over in de Heiligenbergerbeek die nog steeds tot in Amersfoort stroomt. Een echte handelsroute is het nooit geworden.

Ridderhofstad Geerestein
Kasteel Geerestein, gebouwd door Jacob van Zuylen van Nijevelt, was oorspronkelijk een versterkte hoeve uit de 14e eeuw en kreeg in de 16e eeuw Ridderhofstadrechten. De naam ‘Geerestein’ komt waarschijnlijk van de gerende (schuin afl opende) vorm van de kavel waarop het kasteel werd gesticht. Het landgoed bestaat uit een combinatie van bos, sloten en open weilanden die door een netwerk van slingerpaden en eikenlanen met elkaar verbonden zijn. Markant is het ‘grand canal’ achter het huis. Geerestein telt ook een aantal actieve boerderijen en tien Rijksmonumenten, waaronder een kasteel, een landschapspark en vier cultuurhistorische gebouwen. De neoclassisistische gevel van het kasteel is uit 1834.

Ridderhofstad Groenewoude
U loopt er zo voorbij, maar hier staat iets bijzonders. Dit is namelijk een restant van de voormalige Ridderhofstad Groenewoude. Op Groenewoude stond een kasteel en daar omheen is het Middeleeuwse dorp Woudenberg ontstaan. De ridderhofstad is rond 1878 grotendeels gesloopt. Het rijhek waar u voor staat komt uit de 18e eeuw. Recent is daar een historisch informatiebord geplaatst.

Short Stirling monument
Op deze plaats stortte op 3 februari 1943 de Stirling Mark I R9197 BU-V neer na een luchtgevecht met een Duitse Messerschmitt Bf 110 nachtjager. Alle acht bemanningsleden kwamen daarbij om het leven. Elke glazen diamant op het monument staat voor één van de bemanningsleden. Ze zijn begraven op Gemenebest Ereveld van begraafplaats Rusthof in Leusden. De hopplant waar vroeger bier mee gebrouwen werd Kasteel Groenewoude, 1685 - 1735.

Startpunt: Tegenover het Wachthuisje Post 43, Leusbroekerweg 6, Leusden

> Lees meer over het Termatenpad

1. Ik wil wandelen

Houd je ontzettend veel van wandelen en wil je weten waar hele mooie plekken in het buitengebied van de provincie Utrecht zijn? Loop dan eens een Klompenpad!

Op de Klompenpaden website vind je alle paden, hun routes en hun bijzonderheden. De handige Klompenpad-app geeft je op de route allerlei handige en interessante informatie over de paden en hun omgeving.

2. Ik wil meedoen

Ben je vrijwilliger voor de Klompenpaden en wil je weten wanneer er weer cursussen of bijeenkomsten zijn? Houd dan de Agenda op de website in de gaten.

Ontvang je de vrijwilligers nieuwsbrief al? 
Acht keer per jaar informeren we je via deze nieuwsbrief over leuke activiteiten, mooie initiatieven en vacatures. 

Draag jij als ondernemer de Klompenpaden een warm hart toe?
Denk er dan eens aan om de Klompenpaden te steunen. Dit kan al met een kleine bijdrage.